Nhu cầu dinh dưỡng tăng cao ở phụ nữ mang thai để bảo đảm đầy đủ dưỡng chất cho cả mẹ và con, nhằm mang đến một thai kỳ khỏe mạnh và giúp bé phát triển tốt cả về thể chất lẫn tinh thần, người mẹ nào cũng mong muốn con mình sinh ra thật thông minh, học giỏi.

Việc bổ sung các loại dưỡng chất, đặc biệt là acid béo DHA, giúp các mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh, thai nhi khỏe mạnh cùng với sự phát triển trí não, thị lực cho thai nhi, giúp cải thiện chỉ số IQ của trẻ trong những năm tháng đầu đời.

1. DHA là gì?

DHA là tên viết tắt của Acid docosahexaenoic – là một acid béo không no thuộc nhóm omega-3, DHA là thành phần của các tế bào thần kinh, chiếm tỷ lệ 90% và tập trung trong chất xám của não (ảnh hưởng đến sự thông minh) và gần 60% trong võng mạc (ảnh hưởng đến thị lực).

Các nghiên cứu chỉ ra rằng hai loại omega-3 có lợi nhất là EPA (acid eicosapentaenoic) và DHA (acid docosahexaenoic), đóng vai trò quan trọng hỗ trợ các bệnh lý tim mạch, hệ thống miễn dịch và phản ứng viêm, hỗ trợ não, mắt, hệ thần kinh trung ương – đó là lý do tại sao DHA, EPA đặc biệt cần thiết đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.

DHA là gì — DHA cần thiết cho sự phát triển của trẻ

2. Thiếu DHA sẽ dẫn đến hậu quả gì?

Ở phụ nữ mang thai: Việc thiếu hụt DHA ở phụ nữ có thai có thể dẫn đến nguy cơ sinh non, tiền sản giật, chứng trầm cảm sau sinh, các vấn đề về mãn kinh, bệnh loãng xương và các bệnh lý tim mạch khác.

Ở thai nhi và trẻ sơ sinh: Việc thiếu hụt DHA có thể ảnh hưởng đến sự phát triển hệ miễn dịch của trẻ, làm tăng nguy cơ mắc bệnh, đồng thời ảnh hưởng tới sự phát triển của não bộ, giảm mức độ thông minh, khả năng học tập kém, chậm phát triển, giảm thị lực hơn so với những bé cùng trang lứa được bổ sung đầy đủ DHA. Vì vậy, trẻ cần được cung cấp DHA thông qua nhau thai khi còn trong bụng mẹ và qua sữa mẹ khi chào đời, bảo đảm cho bé có đủ lượng DHA cần thiết để phát triển tốt nhất.

3. Bổ sung DHA cho trẻ

3.1 Tại sao cần bổ sung DHA cho trẻ?

Trẻ em cần bổ sung DHA đủ để cơ thể phát triển tốt. Đặc biệt với trẻ sinh non và trẻ sơ sinh bình thường đòi hỏi phải được cung cấp đủ DHA bởi chúng chưa có khả năng tự chuyển tiền tố DHA từ dầu thực vật hay thức ăn thay thế sữa mẹ.

Trong sữa mẹ có đủ EFAs (Essential Fatty Acid)cho trẻ, vì vậy việc cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ và cho con bú trong 24 tháng là tốt nhất đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Nếu trong trường hợp mẹ không thể cho con bú cần phải thay thế nguồn dinh dưỡng thay thế có acid béo có trong sữa mẹ như DHA, DPA, AA.

Giai đoạn từ 1 – 6 tuổi cũng là giai đoạn cần DHA vì chúng giúp kích thích sự phát triển trí não của trẻ. Từ 6 tuổi trở lên là thời gian trẻ em bắt đầu học tập, vì vậy não bộ cần đủ DHA để tiếp thu nguồn kiến thức mới.

3.2 Bổ sung DHA cho trẻ bằng cách nào?

Cha mẹ cần thường xuyên bổ sung DHA cho trẻ từ nguồn thực phẩm giàu DHA.

DHA có nhiều trong dầu cá, cá và các loại thủy sản. DHA cần thiết cho sự phát triển của võng mạc mắt và não bộ của trẻ. Bảo vệ cơ thể chống lại các loại bệnh về tim mạch, đột quỵ và giảm viêm khớp. Vì vậy nên ăn nhiều loại cá và hải sản để nạp đủ DHA cho cơ thể.

Ngoài ra DHA còn có nhiều trong các loại dầu thực vật như dầu dừa, dầu ngô, dầu olive, dầu cọ, dầu lạc, dầu hạt cải, dầu đậu tương…

3. Nhu cầu DHA đối với mẹ bầu trong thai kỳ

Bổ sung DHA cho bà bầu vào tháng thứ mấy thì phù hợp nhất đang là câu hỏi được nhiều người quan tâm hiện nay.

Chế độ dinh dưỡng trước và trong khi mang thai rất quan trọng đối với việc dự trữ các acid béo không no (EFAs) cần thiết cho thai nhi. Trong 3 tháng cuối của thai kỳ trung bình mỗi ngày thai nhi cần 2,2g EFAs cho sự phát triển hệ thần kinh và mạch máu.

Mẹ bầu có thể bổ sung DHA cho thai nhi bằng cách ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều DHA hoặc từ sữa bột dành riêng cho bà bầu.

Theo khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Cơ quan an toàn thực phẩm Châu Âu (EFSA), tùy từng giai đoạn của thai kỳ, phụ nữ cần bổ sung từ 100 – 200 mg DHA mỗi ngày, ngoài khẩu phần ăn có chứa DHA trong các loại cá biển (như cá hồi, cá thu, cá ngừ…), lòng đỏ trứng, các loại hạt (như hạt hạnh nhân, hạt óc chó, hạt điều…), ngũ cốc…

Tuy nhiên cơ thể các mẹ bầu không tự tổng hợp được DHA, mà phải bổ sung qua các loại thực phẩm trong chế độ ăn hằng ngày hoặc viên uống bổ sung DHA. Bổ sung viên uống chứa vitamin và khoáng chất đáp ứng nhu cầu cần thiết cho phụ nữ mang thai và cho con bú như sắt, acid folic, canxi, vitamin D, vitamin B… đồng thời còn có DHA/EPA tốt cho cả mẹ và bé.